ภาวะหลั่งแห้ง (Retrograde ejaculation)

ภาวะหลั่งแห้ง (Retrograde ejaculation) คือภาวะผิดปกติของการหลั่งน้ำอสุจิในเพศชาย ซึ่งเกิดจากการที่น้ำอสุจิไม่ถูกขับออกทางท่อปัสสาวะสู่ภายนอกร่างกายตามปกติ แต่ไหลย้อนกลับเข้าสู่กระเพาะปัสสาวะในขณะถึงจุดสุดยอด ภาวะนี้ไม่ถือเป็นภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์ แต่มีความสำคัญต่อคุณภาพชีวิตและภาวะเจริญพันธุ์

ผู้ป่วยที่มีภาวะหลั่งแห้งมักมีอาการสำคัญดังนี้

• มีความรู้สึกถึงจุดสุดยอดตามปกติ แต่ไม่มีหรือมีน้ำอสุจิออกมาน้อยมาก
• ปัสสาวะมีลักษณะขุ่นหลังการหลั่ง เนื่องจากมีน้ำอสุจิปะปนอยู่
• ไม่มีอาการเจ็บปวด และไม่ส่งผลต่อสมรรถภาพทางเพศในด้านการแข็งตัว
• บางรายอาจกังวลหรือเกิดความเครียดจากความผิดปกติของการหลั่ง
• ระยะยาวมีปัญหาการมีบุตรยาก

สาเหตุ

ภาวะหลั่งแห้งพบได้ไม่บ่อย มักพบในชายวัยกลางคนถึงสูงอายุ สาเหตุหลักเกิดจากกล้ามเนื้อหูรูดที่คอกระเพาะปัสสาวะไม่สามารถหดตัวเพื่อป้องกันน้ำอสุจิไหลย้อนกลับ ซึ่งพบได้ใน

• โรคของระบบประสาท เช่น เบาหวานที่มีภาวะเส้นประสาทเสื่อม ไขสันหลังบาดเจ็บ หรือโรคปลอกประสาทเสื่อมแข็ง (Multiple sclerosis)
• ผลข้างเคียงจากยา เช่น ยากลุ่ม alpha-blockers หรือยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทอัตโนมัติ
• หลังการผ่าตัดบริเวณต่อมลูกหมาก กระเพาะปัสสาวะ ท่อปัสสาวะ หรือในอุ้งเชิงกราน
• ความผิดปกติแต่กำเนิดของระบบทางเดินปัสสาวะ

แนวทางการวินิจฉัย

อาศัยการซักประวัติอาการการหลั่งและโรคประจำตัว การตรวจปัสสาวะหลังการหลั่ง เพื่อหาตัวอสุจิในปัสสาวะ การประเมินยาที่ผู้ป่วยใช้อยู่ ในบางรายอาจพิจารณาตรวจเพิ่มเติมเพื่อประเมินการทำงานของระบบประสาท

แนวทางการรักษา

การรักษาขึ้นกับสาเหตุและความต้องการของผู้ป่วย โดยแนวทางหลักประกอบด้วย

• การปรับหรือเปลี่ยนยาที่เป็นสาเหตุ หากสามารถทำได้
• การใช้ยาที่ช่วยเพิ่มการหดตัวของกล้ามเนื้อคอกระเพาะปัสสาวะ เช่น α-adrenergic agonists, Imipramine, Pseudoephedrine
• การดูแลรักษาโรคประจำตัว เช่น ควบคุมระดับน้ำตาลในผู้ป่วยเบาหวานให้ดี
• ในกรณีที่ผู้ป่วยมีความต้องการมีบุตร อาจใช้เทคนิคทางเวชศาสตร์การเจริญพันธุ์

สรุป

ภาวะหลั่งแห้ง (Retrograde ejaculation) เป็นความผิดปกติของการหลั่งน้ำอสุจิที่เกิดจากการไหลย้อนกลับเข้าสู่กระเพาะปัสสาวะ แม้จะไม่เป็นอันตรายต่อชีวิต แต่มีผลต่อคุณภาพชีวิตและภาวะเจริญพันธุ์ การวินิจฉัยที่ถูกต้องและการรักษาที่เหมาะสมตามสาเหตุจะช่วยลดผลกระทบและเพิ่มความเข้าใจแก่ผู้ป่วยได้อย่างมีประสิทธิภาพ